รู้ทันเรื่องอาการติดเชื้อ HPV ในผู้หญิงและวิธีรับมือ
(ศูนย์สุขภาพสตรี) ผู้เขียนบทความ : ผู้ดูแล
เมื่อผู้หญิงอย่างเราเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์ สิ่งสำคัญก็คือการดูแล 'สุขภาพภายใน' เพราะเป็นส่วนที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ง่าย จึงต้องมีการดูแลอย่างใส่ใจเป็นพิเศษ วันนี้ขอชวนผู้หญิงทุกคนมารู้จักกับ ‘เชื้อ HPV’ เชื้อไวรัสที่ได้ชื่อว่าเป็นสาเหตุของโรคมะเร็งปากมดลูก มาดูกันว่าอาการติดเชื้อ HPV เป็นอย่างไร และจะมีวิธีป้องกันได้อย่างไรบ้าง
เชื้อ HPV คืออะไร ?
เชื้อ HPV (Human Papilloma Virus : HPV) คือ เชื้อไวรัสชนิดหนึ่งที่ทำให้เกิดการติดเชื้อเนื้อเยื่อบุผิว และกลายเป็นสาเหตุของการเกิดโรคบริเวณอวัยวะเพศและทวารหนัก สามารถเกิดขึ้นได้ทั้งในเพศหญิงและเพศชาย แต่มักพบได้บ่อยที่สุดในเพศหญิง
ปัจจุบันนี้ เชื้อ HPV มีอยู่มากกว่า 100 สายพันธุ์ โดยแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ คือ
- กลุ่มสายพันธุ์ที่มีความเสี่ยงต่ำ เป็นสายพันธุ์ที่ไม่ก่อให้เกิดมะเร็ง
- กลุ่มสายพันธุ์ที่มีความเสี่ยงสูง เป็นสายพันธุ์ที่ทำให้เซลล์เยื่อบุปากมดลูกทำงานผิดปกติ จนกลายเป็นจุดเริ่มต้นของการเกิดมะเร็งปากมดลูกในที่สุด
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้ติดเชื้อ HPV ในผู้หญิง
- การมีเพศสัมพันธ์
โดยส่วนใหญ่แล้ว อาการติดเชื้อ HPV มักเกิดขึ้นจากการมีเพศสัมพันธ์ โดยเป็นการแพร่เชื้อผ่านการสัมผัสทางผิวหนัง หรือแพร่เข้าสู่รอยขีดข่วนบนผิวหนัง ซึ่งความน่ากลัวของโรคก็คือ ผู้ที่มีเชื้อ HPV อยู่ในร่างกาย มักไม่มีอาการแสดงออกใด ๆ จึงมีโอกาสสูงที่จะแพร่เชื้อไปสู่ผู้อื่นโดยที่ไม่รู้ตัว - การตั้งครรภ์บ่อยครั้ง
ผู้หญิงที่มีการตั้งครรภ์มากกว่า 4 ครั้งขึ้นไป จัดเป็นอีกหนึ่งกลุ่มเสี่ยงที่มีโอกาสติดเชื้อ HPV ได้สูง อีกทั้งเชื้อไวรัสยังสามารถแพร่สู่ทารกในครรภ์ได้อีกด้วย - การสูบบุหรี่จัด
ผู้หญิงที่สูบบุหรี่จัด หรือสูดดมควันบุหรี่เข้าไปบ่อย ๆ มีโอกาสที่จะติดเชื้อ HPV และเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งปากมดลูกได้ง่ายกว่าผู้ที่ไม่เคยสูบบุหรี่เลย เพราะสารพิษที่อยู่ในบุหรี่ จะเข้าไปกระตุ้นให้เซลล์เยื่อบุปากมดลูกเกิดการเปลี่ยนแปลง จนก่อให้เกิดโรคมะเร็งได้ - ภาวะภูมิคุ้มกันต่ำ
กลุ่มผู้ที่มีภาวะภูมิคุ้มกันต่ำ หรือภูมิคุ้มกันอ่อนแอ ก็ถือเป็นอีกหนึ่งกลุ่มเสี่ยงที่ต้องเฝ้าระวังอาการติดเชื้อ HPV เป็นพิเศษ เพราะคนกลุ่มนี้มีโอกาสที่จะติดเชื้อได้ง่าย และอาจมีอาการที่รุนแรงกว่าผู้ที่มีภูมิคุ้มกันปกติ
อาการติดเชื้อ HPV ที่อาจเกิดขึ้นได้
- มีหูดหงอนไก่เกิดขึ้นบริเวณอวัยวะเพศ โดยหูดจะมีลักษณะเป็นตุ่มเล็ก ๆ ไม่ทำให้เจ็บปวด แต่อาจทำให้รู้สึกคันเป็นบางครั้ง
- ตกขาวผิดปกติ มีกลิ่นเหม็น หรือมีเลือดปนออกมา
รู้หรือไม่ ? ผู้ติดเชื้อ HPV ส่วนใหญ่มักไม่มีอาการ จึงต้องหาทางป้องกันและลดความเสี่ยงอย่างถูกวิธี
เพราะความน่ากลัวของเชื้อ HPV คือการที่ผู้ติดเชื้อส่วนใหญ่มักไม่มีอาการ ดังนั้น กลุ่มคนที่มีความเสี่ยง โดยเฉพาะผู้หญิงในวัยเจริญพันธุ์ จึงต้องหาทางป้องกันและลดความเสี่ยงด้วยวิธีดังต่อไปนี้
- ตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก และตรวจหาเชื้อไวรัส HPV เป็นประจำ
- หากมีอาการผิดปกติเกิดขึ้นกับอวัยวะเพศแม้เพียงเล็กน้อย ควรปรึกษาสูตินรีแพทย์ทันที
- ฉีดวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก เพื่อเสริมภูมิคุ้มกันให้ร่างกาย
เรื่องวัคซีนน่ารู้
การฉีดวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก เป็นวิธีที่จะช่วยเสริมภูมิคุ้มกันให้แก่ร่างกาย และลดความเสี่ยงการติดเชื้อ HPV ได้ โดยปัจจุบันมีวัคซีนอยู่ด้วยกัน 3 ชนิดหลัก ๆ ดังนี้
- วัคซีนชนิด 2 สายพันธุ์ : เป็นวัคซีนที่สามารถป้องกันเชื้อ HPV สายพันธุ์ 16 และ สายพันธุ์ 18 ซึ่งเป็นสายพันธุ์ที่รุนแรง และเป็นสาเหตุของการเกิดมะเร็งปากมดลูก
- วัคซีนชนิด 4 สายพันธุ์ : เป็นวัคซีนที่สามารถป้องกันเชื้อ HPV ได้ทั้งหมด 4 สายพันธุ์ ได้แก่ สายพันธุ์ 6, 11, 16 และ 18
- วัคซีนชนิด 9 สายพันธุ์ : เป็นวัคซีนที่สามารถป้องกันเชื้อ HPV ได้ถึง 9 สายพันธุ์ ได้แก่ สายพันธุ์ 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 และ 58
ซึ่งวัคซีนชนิด 9 สายพันธุ์ นอกจากจะช่วยป้องกันเชื้อ HPV ได้แล้ว ยังช่วยป้องกันการเกิดมะเร็งปากมดลูก มะเร็งช่องคลอด มะเร็งทวารหนัก และป้องกันการเกิดหูดที่อวัยวะเพศได้อีกด้วย
ติดเชื้อ HPV รักษาหายไหม ?
ผู้ติดเชื้อ HPV มีโอกาสหายเป็นปกติได้ หากได้รับการรักษาที่รวดเร็ว โดยการรักษาจะแบ่งเป็น 2 ประเภท คือ กรณีที่เป็นหูด แพทย์จะรักษาด้วยการใช้ยา และในกรณีที่เชื้อรุนแรงจนกลายเป็นมะเร็ง จะรักษาด้วยการฉายรังสี หรือการผ่าตัด ขึ้นอยู่กับลักษณะอาการ
สำหรับใครที่กังวลกับการติดเชื้อ HPV ที่อาจนำไปสู่การเกิดโรคมะเร็งปากมดลูก สามารถเข้าปรึกษาสูตินรีแพทย์ได้ที่ ศูนย์สุขภาพสตรีโรงพยาบาลสมิติเวชชลบุรี บริการให้คำปรึกษาด้านโรคทางนรีเวช พร้อมบริการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกและฉีดวัคซีนมะเร็งปากมดลูกได้อย่างสะดวกในจังหวัดชลบุรี
สอบถามแพ็กเกจตรวจคัดกรองมะเร็ง แพ็กเกจฉีดวัคซีน หรือนัดหมายเพื่อพบแพทย์ได้ที่ เบอร์โทรศัพท์ 033-038924
ข้อมูลอ้างอิง:
- Human papillomavirus. สืบค้นวันที่ 2 เมษายน 2567 จาก
https://www.womenshealth.gov/a-z-topics/human-papillomavirus#:~:text=It%20is%20usually%20spread%20through,to%20help%20you%20prevent%20HPV.